ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΕΙΣ 2013-2014 ΣΧΕΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ- 3ο Νηπιαγωγείο Τρίπολης

Σχολική χρονιά 2013 – 2014

3ο Νηπιαγωγείο Τρίπολης, κλασικό και ολοήμερο τμήμα

Νηπιαγωγοί: Νικολοπούλου Ελένη, Κωστοπούλου γεωργία, Μητροπούλου Φωτεινή

Τίτλος σχεδίου εργασίας: « Ο γιατρός και η νοσοκόμα»

Γενικός στόχος:

Να εξοικειωθούν με βασικές ερευνητικές διαδικασίες, δηλ. να μάθουν να αναζητούν απαντήσεις σε διάφορα ερωτήματα που προκύπτουν, να παρατηρούν, να συλλέγουν στοιχεία από διάφορες πηγές, να οργανώνουν και να «καταγράφουν» πληροφορίες, να μοιράζονται αυτά που γνωρίζουν με τους άλλους, να σχολιάζουν και να κρίνουν την εργασία τους και την εργασία των άλλων, να παρουσιάζουν τις ιδέες και τα συμπεράσματά τους με διάφορους τρόπους.

Επιμέρους επιδιώξεις:

1)      Να γνωρίσουν ορισμένες υπηρεσίες υγείας και το ρόλο τους,  να διευρύνουν τις γνώσεις τους για τον ανθρώπινο οργανισμό και να αντιληφθούν τη σημασία των φαρμάκων στη ζωή μας.

2)      Να κατανοήσουν την αξία της ομαδικής εργασίας και της από κοινού ανακάλυψης.

3)      Να διηγούνται/αφηγούνται, να περιγράφουν, να εξηγούν και να ερμηνεύουν.

4)      Να ενθαρρύνονται να γράφουν όπως μπορούν

5)      Να εκφραστούν  μέσα από το δραματικό παιχνίδι, τη ζωγραφική και τη μουσική

6)      Να χρησιμοποιήσουν με πολλούς τρόπους διάφορα υλικά για να κάνουν μικροκατασκευές.

Φάσεις ανάπτυξης

1η φάση: Αναζήτηση – Διερεύνηση του θέματος

Με αφορμή τις μικροβιολογικές εξετάσεις που έκανε ένα παιδί, ξεκινάει στη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων αυθόρμητος διάλογος μεταξύ των παιδιών για εξετάσεις, γιατρούς, εμβόλια, κτλ. Εκμεταλλευόμενοι την περίσταση και το ενδιαφέρον που δείχνουν τα παιδιά, οι νηπιαγωγοί καλούν την ολομέλεια του σχολείου και αφού συζητηθούν οι εμπειρίες των παιδιών και γίνει ανταλλαγή απόψεων, προκύπτει προβληματισμός ως προς το ποιος παίρνει το αίμα για τις εξετάσεις ( ο γιατρός ή η νοσοκόμα ). Έτσι λοιπόν αποφασίζεται να διερευνήσουν τα παιδιά το επάγγελμα του γιατρού και της νοσοκόμας, προκειμένου να δοθεί λύση στον προβληματισμό.

2η φάση: Σχεδιασμός της δράσης

Ξεκινάμε φτιάχνοντας το ιδεόγραμμα « Τι ξέρουμε για τον γιατρό και τη νοσοκόμα», όπου διατυπώνονται οι εμπειρίες και οι γνώσεις των παιδιών.

Τι ξέρουμε για τον γιατρό και τη νοσοκόμα

• Οι γιατροί έχουν βαμβάκι για να σκουπίζουν το αίμα και μετά βάζουν το χανζαπλάστ (Θοδωρής)
• Οι γιατροί και οι νοσοκόμες έχουν βελόνα (Στάθης)
• Ο γιατρός βάζει το αίμα σε γυάλινο μπουκαλάκι (Νίκος)
• Βάζουμε ούρα σε ποτηράκι και τα δίνουμε στο γιατρό να μας πει αν έχουμε μικρόβια (Παναγιώτης)
• Ο παιδίατρος εξετάζει την καρδιά μας (Γεωργία Π.)
• Στο νοσοκομείο έχω δει μία νοσοκόμα με άσπρη στολή (Βασίλης Γ.)
• Όταν έκανα εμβόλιο, κάθισα σ’ ένα άσπρο κρεβάτι (Κώστας)
• Ο παιδίατρος πιέζει το χέρι μας (Νίνα)
• Η νοσοκόμα μου έδωσε τσίχλα (Δημήτρης Π.)
• Όταν αρρώστησα, πήγα στο γιατρό και μου έβαλε  μάσκα στο στόμα και στη μύτη (Βασιλική)
• Με πόναγε το δάχτυλό μου και δεν μπορούσα να το κουνήσω. Ο γιατρός το έραψε με κλωστή (Γεωργία Χ.)
• Ο γιατρός μου δίνει σοκολατάκι όταν κάνω εμβόλιο και δεν μιλάω (Ντίνος)
• Ένας γιατρός μου πήρε αίμα και δεν έκλαψα καθόλου (Δημήτρης Δ.)
•  Όταν πόναγε το χέρι μου, ο γιατρός μου έβγαλε τη μπλούζα, μου έπιασε το χέρι και μου έβαλε γύψο. Μετά πήγα σε άλλο γιατρό, άναψε το φως και είδαμε τα κόκαλά μου (Γιώργος)
• Η κυρία που μου έφτιαξε το δόντι μου έδωσε καραμέλα (Μάριος )
• Πήγα στο «Χαμόγελο του παιδιού» και ο γιατρός μου έβαλε γυαλιά για να δει αν βλέπω τους αριθμούς (Νάγια)
• Είχα πάει στο νοσοκομείο και η νοσοκόμα μου έβαλε μάσκα γιατί έβηχα. Έμεινα πολλές μέρες. Όταν έγινα καλά, με πήγε το ασθενοφόρο στο σπίτι.(Κωνσταντίνος)
• Πριν μας πάρουν αίμα, μας ζουπάνε το χέρι με λαστιχάκι (Χριστιάννα)
• Είχα πάει στο γιατρό και μου έκανε ένεση (Χαράλαμπος)
• Στο γιατρό πηγαίνουμε όταν είμαστε άρρωστοι (Νάγια Κ., Στέλιος)
• Ο γιατρός κοιτάζει τα μάτια μας για να μην τα κάνουμε κάπως αλλιώς (Χριστίνα)
• Ο γιατρός κοιτάζει με το ειδικό εργαλείο του τ’ αυτιά (Βάλια)
• Στο γιατρό πηγαίνουμε για να μας πάρει αίμα (Θεώνη, Πάνος)
• Στο γιατρό πηγαίνω όταν τρώω πολλές τσίχλες (Όλγα)
• Ο γιατρός μας κάνει εμβόλιο (Βασιλική, Γιώργος Ψ., Μαρίνος, Παναγιώτα)
• Ο γιατρός κάνει καλά τα πόδια μας όταν πονάνε (Μελίτα)
• Ο γιατρός έχει ένα διαφορετικό σφυράκι απ’ αυτό του μάστορα (Γιάννης Σ.)
• Ο γιατρός μας λέει τι να κάνουμε όταν μας πονάει η κοιλιά (Μάνος)
• Πολλοί γιατροί είναι στο νοσοκομείο (Κωνσταντίνος Δ.)
• Όταν έχουμε πυρετό, μας δίνει ντεπόν ή χάπια για τους μεγάλους (Τένια, Εβελίνα)
• Μας δίνει φάρμακο ή σιρόπι για το βήχα (Γιάννης Μ.)
• Υπάρχουν πολλοί γιατροί (Γιώργος Μ.)

                                                     

Συνεχίζουμε με το ιδεόγραμμα «Τι θέλουμε να μάθουμε για τον γιατρό και τη νοσοκόμα», όπου διατυπώνονται οι απορίες των παιδιών.

Τι θέλουμε να μάθουμε για τον γιατρό και τη νοσοκόμα

• Πώς μας κάνουν την ένεση;
• Πώς παίρνουν το αίμα;
• Ποιος φοράει στολή και ποιος δε φοράει;
• Πόσοι γιατροί υπάρχουν;
• Πώς φτιάχνεται ο γύψος για να κολλήσει το χέρι;
• Γιατί μερικές φορές τα παιδιά βήχουν;
• Γιατί ο γιατρός μας βάζει μάσκα και φοράει και ο ίδιος μάσκα;
• Πώς γίνονται οι ακτινογραφίες;
• Γιατί φοράνε γάντια οι γιατροί;
• Οι νοσοκόμοι πώς βγάζουν το μωρό απ’ την κοιλιά της μαμάς;
• Πώς τρώει το μωρό στην κοιλιά της μαμάς;
• Πώς ξέρει ο γιατρός τι φάρμακα να μας δώσει;
• Τι έχει το τσαντάκι του γιατρού; Ποια είναι τα εργαλεία του;
• Δουλεύουν όλοι οι γιατροί στο νοσοκομείο;
• Γιατί πάνε μερικούς ανθρώπους στο νοσοκομείο με ασθενοφόρο;
• Πώς μας σφραγίζουν τα δόντια;
• Με τι εργαλεία κάνουνε την εγχείρηση;
• Τι κάνουνε στην εγχείρηση;
• Να μας δείξει πώς λειτουργεί η καρδιά μας.
• Πώς λένε το μηχάνημα της ακτινογραφίας;
• Πώς κάνουνε τα ράμματα;

Τελειώνουμε με το ιδεόγραμμα «Τι θα κάνουμε για να μάθουμε», όπου τα παιδιά προτείνουν τρόπους διερεύνησης του θέματος.

Τι θα κάνουμε για να μάθουμε

• Να καλέσουμε έναν γιατρό του νοσοκομείου στο σχολείο μας.
• Να πάμε εμείς στο νοσοκομείο εάν δε μπορεί να έρθει ο γιατρός στο σχολείο.
• Να πάρουμε τηλέφωνο στο 166.
• Να  παίξουμε τους γιατρούς και τις νοσοκόμες και τους ασθενείς.
• Να φτιάξουμε τη γωνιά του ιατρείου.
• Να φτιάξουμε ψεύτικα εργαλεία κι ένα βαλιτσάκι γιατρού.
• Να φέρουμε φάρμακα (άδεια κουτιά) για τη γωνιά.
• Να κόψουμε καπέλα για τις νοσοκόμες.
• Να γράφουμε φάρμακα και συνταγές.
• Να φτιάξουμε βιβλιάρια υγείας.
• Να ζωγραφίσουμε.
• Να τραγουδήσουμε.

Ολοκληρώνοντας τη φάση του σχεδιασμού οι νηπιαγωγοί καταγράφουν τους στόχους που προκύπτουν από τις προτάσεις των παιδιών και ομαδοποιούν τις απορίες τους, δημιουργώντας έτσι 6 ομάδες έρευνας, οι οποίες θα ασχοληθούν με τα εξής ιατρικά θέματα: α) το ιατρείο και το νοσοκομείο, β) η λειτουργία της καρδιάς, γ) η γέννηση του μωρού, δ) ο οδοντίατρος και το σφράγισμα του δοντιού, ε) το σπασμένο κόκαλο, στ) η εγχείρηση.

Τέλος, ενημερώνονται οι γονείς  για το θέμα και την μεθοδολογία του project, προκειμένου να βοηθήσουν τα παιδιά στην έρευνα του θέματός τους και στη συγκέντρωση σχετικού υλικού.

3^η φάση: Υλοποίηση του σχεδιασμού – Περιγραφή δραστηριοτήτων

 1^η Δραστηριότητα:  Έρευνα σε ομάδες

Τα παιδιά χωρίζονται σε 6 ομάδες, με βάση τις απορίες που διατύπωσαν στη φάση του σχεδιασμού, προκειμένου να διερευνήσουν ένα συγκεκριμένο ιατρικό ζήτημα, ξεκινώντας την έρευνά τους από το σπίτι. Όταν λοιπόν συγκεντρώνονται οι πληροφορίες και τα υλικά από το σπίτι, τα παιδιά  συνεχίζουν την έρευνά τους στο χώρο του σχολείου. Κάθε ομάδα παρακολουθεί βιντεάκια στο διαδίκτυο που αφορούν το θέμα που ερευνά και μελετά σχετικά βιβλία γνώσεων και παραμύθια. Στη συνέχεια τα παιδιά κάθε ομάδας συζητούν γύρω από όσα ανακάλυψαν για το θέμα τους (στο σπίτι και στο σχολείο), τα αποτυπώνουν σε χαρτί ομαδικά (ζωγραφική/γραφή) και αποφασίζουν με ποιον τρόπο θα παρουσιάσουν τις ανακαλύψεις τους στα υπόλοιπα παιδιά             ( ζωγραφική, ιστορία, συμβολικό παιχνίδι … ). Τέλος κάθε ομάδα παρουσιάζει στην ολομέλεια το θέμα που ερεύνησε.

 2^η Δραστηριότητα:  Υποδοχή ειδικών στο νηπιαγωγείο

Υποδεχόμαστε στο σχολείο κάποιες μαμάδες που είναι νοσοκόμες, μία μαμά φαρμακοποιό, το ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ και την παιδίατρο του Παναρκαδικού Νοσοκομείου, οι οποίοι μιλούν για τη δουλειά τους και λύνουν τις απορίες των παιδιών ( τόσο αυτές που διατυπώθηκαν στη φάση του σχεδιασμού όσο και άλλες που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της συζήτησης ). Πριν από τις επισκέψεις, τα παιδιά ετοιμάζουν τις ερωτήσεις τους και από μία ευχαριστήρια κάρτα για τους καλεσμένους τους, ενώ μετά την επίσκεψη ζωγραφίζουν τις εντυπώσεις τους.

 3^η Δραστηριότητα:  Δημιουργία γωνιάς

Τα παιδιά της  ομάδας  που ερεύνησε το ιατρείο και το νοσοκομείο, βασισμένα στις γνώσεις που απέκτησαν,  αναλαμβάνουν τη δημιουργία ιατρείου και φαρμακείου σε μία γωνιά της τάξης με υλικά που συγκεντρώνονται από το σπίτι και άλλα που δημιουργούν τα ίδια. Παράλληλα παίρνουν αποφάσεις σχετικά με την ομαλή λειτουργία της γωνιάς ( π.χ. πόσα παιδιά θα παίζουν στη γωνιά, πώς θα έχουν όλα τα παιδιά την ευκαιρία να αναλάβουν το ρόλο του γιατρού, κτλ. ) και στο τέλος ενημερώνουν τα υπόλοιπα παιδιά της τάξης.

  4^η Δραστηριότητα:  Δημιουργίες των παιδιών

Τα παιδιά δημιουργούν όπως μπορούν:

1. αυτοσχέδιο καπέλο νοσοκόμας ( από μία φαρδιά λωρίδα από λευκό χαρτί Α4 και έναν κόκκινο σταυρό στη μέση ).
2. βαλιτσάκι γιατρού ( από ένα ορθογώνιο κομμάτι χαρτόνι, ημικυκλικό χερούλι, σταυρό στη μέση και ζωγραφιστά εργαλεία ).
3. βιβλιάριο υγείας ( από ενωμένα χαρτιά Α4 όπου σημειώνουν κάποια στοιχεία που παρατηρούν στο κανονικό τους βιβλιάριο υγείας ).

5^η Δραστηριότητα: Εκμάθηση τραγουδιού

Ακούμε το τραγούδι της Καψάσκη «Ο γιατρός», αλλά διαπιστώνουμε ότι αναφέρεται σε παλαιότερες εποχές. Έτσι αποφασίζουμε να φτιάξουμε το δικό μας τραγούδι , με την ίδια μελωδία, αλλά με στίχους που να περιγράφουν τον σύγχρονο γιατρό.

    «Ο γιατρός»                                                                       «Ο γιατρός»

Ήταν ένας μια φορά                                                        Πήγαμε μία φορά

ιατρός για τα παιδιά.                                                       στο γιατρό για τα παιδιά.

Τη βαλίτσα του κρατά                                                     Μας ξαπλώνει στο κρεβάτι,

πού’χει μέσα ακουστικά.                                                 εξετάζει με το μάτι.

Όλα τα παιδιά κοιτά,                                                       Μας κοιτάει με το φακό,

μύτη, στόμα και αυτιά.                                                    μας μετράει τον πυρετό.

Τα εξετάζει με σειρά                                                       Μας ζυγίζει τα κιλά

γιατί είναι άρρωστα πολλά.                                             και μας πιάνει την κοιλιά.

Με βελόνα τα τρυπά                                                       Μας κάνει το εμβόλιο

για να τα κάνει όλα καλά.                                                και γράφει στο βιβλιάριο.

Να αγαπάμε το γιατρό                                                    Καραμέλες και γλυκά

γιατί κάνει σ’ όλους μας καλό!                                         δίνει στα καλά παιδιά.

                                                                                        Ιατρέ , σ’ ευχαριστώ!

                        (κλασικό)                                                 Γεια σου, φίλε, στο καλό!

                                                                                                            (ολοήμερο)

4^η Φάση: Αξιολόγηση

Στο τέλος της παρουσίασης της δουλειάς της κάθε ομάδας, τα παιδιά της ίδιας ομάδας αξιολογούν τη δουλειά τους απαντώντας σε ερωτήσεις του τύπου: « Πώς σας φάνηκε που γίνατε μικροί ερευνητές; Σας άρεσε και γιατί; Τι σας δυσκόλεψε; Πιστεύετε ότι θα μπορούσατε να είχατε κάνει κάτι καλύτερα; Θα θέλατε να το ξανακάνετε; Αν το ξανακάνατε, θα αλλάζατε κάτι; Πώς δουλέψατε με την ομάδα σας; Είχατε κανένα πρόβλημα; Πώς το λύσατε; Θα μπορούσατε να κάνετε κάτι άλλο; Τι θα πρέπει να προσέξετε την επόμενη φορά για να μην παρουσιαστεί το ίδιο πρόβλημα;»

Όταν ολοκληρώνεται η αξιολόγηση όλων των ομάδων, αξιολογείται απ’ τα παιδιά ολόκληρη η πορεία του project, απαντώντας σε ερωτήσεις του τύπου: « Καταφέρατε να ακολουθήσετε το πρόγραμμα που φτιάξατε; Αντιμετωπίσατε δυσκολίες; Υλοποιήσατε όλες τις δραστηριότητες που προτάθηκαν; Σας λύθηκαν όλες οι απορίες; Ποια παρουσίαση ήταν η καλύτερη για σας και γιατί; Πώς νομίζετε ότι το πέτυχε αυτό η συγκεκριμένη ομάδα; Έχετε να κάνετε κάποια παρατήρηση στις υπόλοιπες ομάδες;»

Γενικά, τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με τον τρόπο που δούλεψαν (έρευνα σε ομάδες, συμμετοχή της οικογένειας, παρουσίαση στην ολομέλεια), συνειδητοποίησαν ότι πρέπει να περιμένουν τη σειρά τους για να μιλήσουν γιατί αλλιώς δεν ακούγεται τίποτα, δυσαρεστήθηκαν με 2-3 παιδιά που αρνήθηκαν σε κάποιες περιπτώσεις να βοηθήσουν την ομάδα και συζητώντας τους βοήθησαν να καταλάβουν ότι καθυστερούσαν την εργασία της ομάδας και συμφώνησαν ότι είναι καλύτερο να μοιράζουν αρμοδιότητες με βάση τα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητες των παιδιών, ενώ ανέφεραν ότι κατάλαβαν καλύτερα ένα θέμα όταν η ομάδα το παρουσίαζε και με συμβολικό παιχνίδι.

Τέλος τα παιδιά αποφασίζουν μέσα από συζήτηση και κατάθεση προτάσεων να παρουσιάσουν στους γονείς τους τα αποτελέσματα του project μέσα από τη δημιουργία ενός βιβλίου. Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει ένα εισαγωγικό ενημερωτικό σημείωμα από τις νηπιαγωγούς, ζωγραφιές απ’ τα παιδιά, τις εντυπώσεις των παιδιών υπαγορευμένες στις νηπιαγωγούς, 2 κατασκευές και το τραγούδι του γιατρού που δημιούργησαν τα παιδιά.

Μετά την ολοκλήρωση του project, οι νηπιαγωγοί, αξιολογώντας το πρόγραμμα που υλοποιήθηκε, το κρίνουν επιτυχημένο, καθώς τα παιδιά ανταποκρίθηκαν στις νέες απαιτήσεις σε πάρα πολύ ικανοποιητικό βαθμό (δεδομένου ότι ήταν η πρώτη φορά που δούλευαν με τη μέθοδο project), υπήρξε άριστη συνεργασία μεταξύ σχολείου και οικογένειας (κάποιοι μάλιστα γονείς έκαναν εξαιρετικές εργασίες στο σπίτι με τα παιδιά τους), οι στόχοι επιτεύχθηκαν και τα παιδιά το απόλαυσαν, μεταφέροντας θετικά σχόλια και στο σπίτι.