ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΕΙΣ 2015-2016 ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ- 3ο Νηπιαγωγείο Τρίπολης

«ΟΙ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ» ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ: 3ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΤΡΙΠΟΛΗΣ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΣ: ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ: 21 Στόχος δραστηριοτήτων: Να εκφραστούν τα παιδιά δημιουργικά και να εξοικειωθούν με διάφορες τεχνικές θεάτρου Α’ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Ημερομηνία υλοποίησης: 12 Φεβρουαρίου 2016 Προσδοκώμενα αποτελέσματα: 1. Απελευθέρωση της φαντασίας των παιδιών και αύξηση της πρωτοβουλίας τους 2. Εξέλιξη της ικανότητας των παιδιών για έκφραση και επικοινωνία 3. Τα παιδιά να λειτουργήσουν ως ομάδα και να συνεργαστούν μέσα από τη διαδικασία της συλλογικής προσπάθειας 4. Να εξοικειωθούν τα παιδιά με την τεχνική του κουκλοθεάτρου Περιγραφή: Α’ ΦΑΣΗ( ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ): Απλώνουμε στο πάτωμα ένα πάπλωμα. Χορεύουμε γύρω του και στην παύση της μουσικής σκεπάζουμε κάθε φορά ένα διαφορετικό μέρος του σώματός μας. Β’ ΦΑΣΗ (ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ): Το πάπλωμα γίνεται «λιβάδι», «λίμνη», «θάλασσα», «ζούγκλα» και τα παιδιά προτείνουν ιδέες για δράση σ’ αυτούς τους χώρους. Τι άλλο μπορεί να γίνει το πάπλωμα; Υλοποιούμε τις ιδέες των παιδιών. Γ’ ΦΑΣΗ (ΣΚΗΝΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ): Το πάπλωμά μας γίνεται σκηνή κουκλοθεάτρου. Οι κούκλες θα είναι τα χέρια, τα πόδια και το πρόσωπό μας. ‘Έτσι λοιπόν τα παιδιά χωρίζονται σε 3 ομάδες: η 1η ομάδα βάφει τα χέρια, η 2η βάφει τα πόδια και η 3η βάφει το πρόσωπο με ειδικές μπογιές για μακιγιάζ. Στη συνέχεια κάθε παιδί παρουσιάζει στην ομάδα του την κούκλα του και όλοι μαζί σκέφτονται μια μικρή ιστορία με ήρωες τις κούκλες τους. Όταν ολοκληρωθεί η προετοιμασία αυτή, κάθε ομάδα με τη σειρά παίζει το κουκλοθέατρό της πίσω από το τεντωμένο πάπλωμα. Β’ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Ημερομηνία υλοποίησης: 29 Φεβρουαρίου 2016 Προσδοκώμενα αποτελέσματα: 1. Απελευθέρωση της φαντασίας των παιδιών και αύξηση της πρωτοβουλίας τους 2. Εξέλιξη της ικανότητας των παιδιών για έκφραση και επικοινωνία 3. Τα παιδιά να λειτουργήσουν ως ομάδα και να συνεργαστούν μέσα από τη διαδικασία της συλλογικής προσπάθειας 4. Να λειτουργήσει το θεατρικό παιχνίδι ως εργαλείο εμπέδωσης προηγούμενων θεωρητικών γνώσεων Περιγραφή: ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ: Στα πλαίσια του προγράμματος ολυμπιακής παιδείας έχουμε αναφερθεί τις προηγούμενες μέρες στη Βραζιλία, που είναι η χώρα διεξαγωγής των φετινών ολυμπιακών αγώνων, και στον Αμαζόνιο. Η νηπιαγωγός προτείνει να δραματοποιήσουμε ένα σαφάρι στον Αμαζόνιο. Πριν λοιπόν ξεκινήσουμε, τα παιδιά φτιάχνουν από ένα καπέλο, ένα ζευγάρι κιάλια και μία φωτογραφική μηχανή, που θα τα χρησιμοποιήσουμε στο θεατρικό μας παιχνίδι. Α’ ΦΑΣΗ( ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ): Ετοιμαζόμαστε για το σαφάρι. Φοράμε τα κατάλληλα ρούχα, παίρνουμε τον απαραίτητο εξοπλισμό και μπαίνουμε στη βάρκα μας. Κάνουμε κουπί και ένα ένα παιδί γίνεται ο ξεναγός που συμβουλεύει τους επιβάτες να προσέχουν τα πιράνχας στο ποτάμι, με λόγια που σκέφτεται μόνο του, του τύπου «Μην σκύβετε κοντά στο ποτάμι!», «Κρατείστε τα χέρια και τα πόδια σας μέσα στη βάρκα!», κτλ. Β’ ΦΑΣΗ (ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ): Φτάνουμε στο δάσος του Αμαζονίου και κατεβαίνουμε από τη βάρκα. Προχωράμε και παρατηρούμε την περιοχή με τα κιάλια μας. Τα παιδιά αναφέρουν όσα βλέπουν μέσα από τα κιάλια τους, π.χ. «Βλέπω έναν βραδύποδα που κρέμεται από τα κλαδιά ενός δέντρου». Κάθε ιδέα την υλοποιούμε ακολουθώντας την εξής πορεία: το βλέπουμε όλοι με τα κιάλια μας, το μιμούμαστε με το σώμα μας και το φωτογραφίζουμε με τη φωτογραφική μας μηχανή. Γ’ ΦΑΣΗ (ΣΥΜΒΟΛΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ): Στη διαδρομή μας ανακαλύπτουμε δύο στέμματα με πολύχρωμα φτερά και τα παιδιά αμέσως τα αναγνωρίζουν ως ινδιάνικα καπέλα. Δύο παιδιά τα φοράνε και παριστάνουν τώρα τους ινδιάνους του Αμαζονίου. Από δω και πέρα ξεκινάει μία φανταστική ιστορία που σκέφτονται τα παιδιά εκείνη τη στιγμή. Τι συμβαίνει όταν οι επισκέπτες συναντούν τους ινδιάνους; Και πώς συνεννοούνται αφού δεν μιλούν την ίδια γλώσσα; Εδώ λοιπόν μπαίνει και η τεχνική της παντομίμας. Δ’ ΦΑΣΗ( ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ): Όταν ολοκληρωθεί η ιστορία με τους ινδιάνους, ξαναμπαίνουμε στη βάρκα μας για το ταξίδι της επιστροφής. Ξαπλώνουμε κουρασμένοι και απολαμβάνουμε τις ζεστές ακτίνες του ήλιου, που χαϊδεύουν κάθε σημείο του σώματός μας, υπό τον ήχο των νερών του ποταμού. ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ: α) Τα παιδιά ζωγραφίζουν σ’ ένα μικρό χαρτί το αγαπημένο τους «στιγμιότυπο» από το σαφάρι στον Αμαζόνιο και το κολλάμε στο πίσω μέρος της φωτογραφικής τους μηχανής. β) Επειδή τα παιδιά ζήτησαν να το ξαναπαίξουν, φτιάξαμε στην τάξη μας τη «γωνιά του Αμαζονίου» με υλικά που είχαμε στο σχολείο αλλά και άλλα που φέραμε από το σπίτι, και η νηπιαγωγός και τα παιδιά, όπως: ρούχα, μάσκες, ζώα, κτλ. Τώρα τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να παίζουν θέατρο την ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων. Γ’ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Ημερομηνία υλοποίησης: 18 Απριλίου 2016 Προσδοκώμενα αποτελέσματα: 1. Απελευθέρωση της φαντασίας των παιδιών και αύξηση της πρωτοβουλίας τους 2. Εξέλιξη της ικανότητας των παιδιών για έκφραση και επικοινωνία 3. Τα παιδιά να λειτουργήσουν ως ομάδα και να συνεργαστούν μέσα από τη διαδικασία της συλλογικής προσπάθειας 4. Ψυχολογική ανίχνευση των παιδιών και ρύθμιση του συναισθηματικού τους φόρτου Περιγραφή: ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ: Με αφορμή το περιστατικό θανάτου του μπαμπά ενός μαθητή μου, αποφάσισα να χρησιμοποιήσω και το θεατρικό παιχνίδι στο μάθημα για την διαχείριση του πένθους. Ως ερέθισμα χρησιμοποίησα το ηλεκτρονικό παραμύθι της Sesame Street “Something small, a story about remembering”, από την ιστοσελίδα του Πυθαγορείου Νηπιαγωγείου (http://pythagoreionip.blogspot.gr). Το παραμύθι αναφέρει πως το παιδί προσπαθεί να φέρει στο μυαλό του αναμνήσεις από τον μπαμπά που έχει πεθάνει, φορώντας ένα καπέλο του μπαμπά. Α’ ΦΑΣΗ( ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ): Μοιράζω στα παιδιά από ένα καπέλο. Κρύβουν το πρόσωπό τους πίσω από το καπέλο κι εγώ λέω κάθε φορά μία λέξη. Όταν κατεβάζουν το καπέλο, μου δείχνουν στο πρόσωπό τους το συναίσθημα που τους προκαλεί η λέξη που άκουσαν. (σημείωση: οι λέξεις είναι προσεκτικά επιλεγμένες από πριν, ώστε να προκαλούν ποικιλία συναισθημάτων αλλά και να αφορούν βιώματα των παιδιών, π.χ. η φαινομενικά ουδέτερη λέξη «φορτηγό», προκαλεί διαφορετικό συναίσθημα σε ένα παιδί που ο μπαμπάς του έχει φορτηγό και μιλάει όλη μέρα με ενθουσιασμό γι’ αυτό, και διαφορετικό συναίσθημα στο παιδί που ο μπαμπάς του ήταν οδηγός και έχει σκοτωθεί με το φορτηγό του.) Β’ ΦΑΣΗ (ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ): Φοράμε το καπέλο και γινόμαστε ο μπαμπάς που ξυρίζεται, πλένει το αυτοκίνητο, μιλάει θυμωμένα στο κινητό… τι άλλο; Υλοποιούμε τις ιδέες των παιδιών. Στη συνέχεια ζητάω να φορέσουν τα παιδιά το καπέλο τους με έναν διαφορετικό τρόπο που θα σκεφτούν και γινόμαστε η μαμά που τρέχει να προλάβει να πάει στη δουλειά της, σιδερώνει, την πονάει το κεφάλι της… τι άλλο; (Είχα σκοπό να ρωτήσω τα παιδιά ποιο άλλο συγγενικό πρόσωπο θα ήθελαν να αναπαραστήσουμε, αλλά δεν πρόλαβα λόγω πίεσης χρόνου.) Γ’ ΦΑΣΗ (ΣΥΜΒΟΛΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ): Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια. Σε κάθε ζευγάρι ο ένας παίρνει τον ρόλο του παιδιού και ο άλλος τον ρόλο ενός ενήλικου συγγενικού προσώπου. Κάθε ζευγάρι, αφού συζητήσει για λίγο, παρουσιάζει στους υπόλοιπους ένα μικρό περιστατικό μεταξύ των δύο ρόλων. Δ’ ΦΑΣΗ( ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ): Στεκόμαστε όρθιοι σε κυκλική διάταξη με το καπέλο στα χέρια μας και καθένας με τη σειρά βάζει μέσα στο καπέλο κάτι που τον χαλαρώνει. Τα ανακατεύουμε όλα μαζί, φοράμε το καπέλο, κλείνουμε τα μάτια μας και φανταζόμαστε ότι όλα αυτά κατεβαίνουν αργά-αργά από το κεφάλι ως τα δάχτυλα των ποδιών και μας χαλαρώνουν ( αναφέρω κάθε φορά το μέρος του σώματος που χαλαρώνει). Τεχνικές υλοποίησης των δραστηριοτήτων: 1. Σωματική έκφραση 2. Αυτοσχεδιασμός 3. Χρήση μάσκας-κούκλας 4. Οπτικοακουστικό ερέθισμα 5. Παντομίμα Συμμετοχή – αντιδράσεις παιδιών: Τα παιδιά συμμετείχαν με μεγάλη ευχαρίστηση και ενθουσιασμό. Μου έκανε εντύπωση η αστείρευτη φαντασία τους και η καταιγιστική έκφραση ιδεών, καθώς και ο διαφορετικός τρόπος υλοποίησης των ιδεών από κάθε παιδί. Οφέλη των παιδιών από την υλοποίηση των θεατρικών δραστηριοτήτων: Τα παιδιά διευρύνουν τους κώδικες επικοινωνίας, ικανοποιούν την ανάγκη τους για προσωπική και δημιουργική έκφραση, μαθαίνουν να συνεργάζονται, δημιουργείται επαφή και επικοινωνία με τα μέλη της ομάδας της τάξης και ανακαλύπτουν τη γνώση με ευχάριστο τρόπο. Επίσης, τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν μύχια συναισθήματα και καταστάσεις που δεν μπορούν πάντα με το λόγο να εκφράσουν. Τέλος, τα παιδιά χαλαρώνουν και αποκτούν ηρεμία, γιατί κανείς δεν αξιολογεί το αποτέλεσμα της δράσης τους και νιώθουν τη χαρά του παιχνιδιού. Οφέλη των εκπαιδευτικών από την υλοποίηση των θεατρικών δραστηριοτήτων: Ο εκπαιδευτικός αποκτά καλύτερη επικοινωνία με τα παιδιά και χτίζει μία καλύτερη σχέση μαζί τους, αφού, λειτουργώντας σαν συμμέτοχος σε μια κοινή δημιουργική δράση, εκπέμπει στα παιδιά όχι μόνο γνώσεις αλλά και αισθήματα. Μεταβάλλεται ο στερεότυπος και μονότονος τρόπος διδασκαλίας σε ενεργητικός και ευχάριστος. Επίσης, ο εκπαιδευτικός αποκτά ένα χρήσιμο εργαλείο για μετάδοση και εμπέδωση γνώσεων, καθώς και για την κατανόηση του παιδιού ως προσωπικότητα και όχι ως μαθητή. Αξιολόγηση: Οι δραστηριότητες κύλησαν καλύτερα απ’ ότι φανταζόμουν όταν τις προγραμμάτιζα. Η μοναδική αλλαγή που έγινε στον αρχικό σχεδιασμό οφειλόταν στην πίεση του χρόνου, λόγω της ασταμάτητης έκφρασης ιδεών απ’ τα παιδιά. Το μακιγιάζ και η μεταμφίεση ήταν από τα πιο δυνατά σημεία του θεατρικού παιχνιδιού, ενώ το γεγονός ότι η κούκλα ήταν δικής τους έμπνευσης και κατασκευής, τα βοήθησε να εκφραστούν πιο εύκολα θεατρικά. Επίσης, το τελικό προϊόν των δραστηριοτήτων έδειξε ότι πράγματι το θεατρικό παιχνίδι αποτελεί ένα σπουδαίο εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών για την μετάδοση και εμπέδωση γνώσεων, για ψυχολογική ανίχνευση των μαθητών και τη συναισθηματική τους εκτόνωση.

7η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Σχολικό έτος 2015-2016 Ενδοσχολική Επιμόρφωση: «ΟΙ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ» Νηπιαγωγείο: 3ο Νηπιαγωγείο Τρίπολης Νηπιαγωγοί: ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ, ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΑ Αριθμός συμμετεχόντων παιδιών: 15 Ημερομηνία Υλοποίησης: 3/3/2016 • Στόχος: Να αυτοσχεδιάσουμε εμπνευσμένοι από το γνωστό παραμύθι της Ζωρζ Σαρή «Ο Αρλεκίνος» • Προσδοκώμενα Αποτελέσματα: Τα παιδιά: 1. να ενεργοποιήσουν δημιουργικά την φαντασία τους 2. να επικοινωνήσουν και να μοιραστούν τα συναισθήματα τους 3. να εξερευνήσουν και να πειραματιστούν • Περιγραφή δραστηριοτήτων Με την συνοδεία αποκριάτικης μουσικής και τις οδηγίες μου βρισκόμαστε στην Βενετία και σήμερα είναι η τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Περπατάμε στην κεντρική πλατεία της και συναντάμε διάφορους μασκαράδες που χορεύουν και γλεντούν (τους μιμούμαστε). Μοιράζω στα παιδιά πολύχρωμες κορδέλες ρυθμικής και τα προτρέπω να βρουν πρωτότυπους τρόπους για να τις κινούν Ζητάω από τα παιδιά να αποφασίσουν τι είδους μασκαράδες θέλουν να είναι, χωρίζονται σε αντίστοιχες ομάδες και στήνουν το δικό τους αυτοσχέδιο αποκριάτικο χορό. Ένα παιδί που είναι ο Αρλεκίνος βάζει τη στολή του (πολύχρωμο κασκόλ) και γεμάτο χαρά χορεύει, ενώ τα υπόλοιπα παιδιά χορεύουν γύρω του. Στο τέλος τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια και με την λογική του παιχνιδιού ‘’Καθρέφτη’’ χορεύουν ρυθμικά δίνοντας έμφαση στον τρόπο με τον οποίο χτυπούν τα χέρια και τα πόδια τους. • Τεχνικές Υλοποίησης των δραστηριοτήτων 1. Οι αυτοσχεδιασμοί ατομικοί – ομαδική 2. Παντομίμα 3. Χορός • Συμμετοχή – Αντιδράσεις παιδιών Τα παιδιά με χαρά πήραν μέρος στην δραστηριότητα ενώ τα ενθάρρυνα να βρουν τρόπους που μπορούσαν να δώσουν κίνηση σε μεγάλες κορδέλες η να επιλέξουν ρούχα από την γωνιά της μεταμφίεσης για να παίξουν το ρόλο τους. • Οφέλη των παιδιών από την υλοποίηση των θεατρικών δραστηριοτήτων Τα παιδιά απόλαυσαν την κίνηση και το θεατρικό παιχνίδι. Ευχαριστήθηκαν να τρέχουν, να χοροπηδάνε και να εξερευνούν τις κινητικές τους δυνατότητες και τα όρια της φαντασίας τους. • Οφέλη των εκπαιδευτικών από την υλοποίηση των θεατρικών δραστηριοτήτων Προσπάθησα να δώσω στα παιδιά ερεθίσματα που να κεντρίσουν την φαντασία τους και την διάθεση τους για δημιουργία, ενώ ταυτόχρονα τους έδωσα πρωτότυπα υλικά που τους προσέφεραν νέες εκφραστικές δυνατότητες. • Αξιολόγηση της δραστηριότητας (Ποια η σχέση του στόχου με το τελικό προϊόν, αν υπήρξε διαμόρφωση του αρχικού σχεδιασμού, ποια ήταν τα δυνατά και ποια τα αδύνατα σημεία στον προγραμματισμό και στην υλοποίηση της δραστηριότητας, δυσκολίες που συναντήσατε): Τα παιδιά μπόρεσαν να ζωντανέψουν και αν δώσουν κίνηση σε μια ιστορία που τους διάβασα. Το Θ.Παιχνίδι τα βοήθησε να έχουν μια καλύτερη γνωριμία με τους εαυτούς τους, με τους άλλους, με το περιβάλλον και να δημιουργήσουν κοινωνικέ σχέσεις, συνεργασία και συναισθητική ισορροπία.