ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΕΙΣ 2015-2016 ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ -1ο Νηπιαγωγείο Μεγαλόπολης

7η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Σχολικό έτος 2015-2016 Ενδοσχολική Επιμόρφωση: ««ΟΙ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ» Νηπιαγωγείο: 1ο Μεγαλόπολης Νηπιαγωγός: ΚΑΡΣΙΩΤΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ Αριθμός συμμετεχόντων παιδιών: 20 Ημερομηνία υλοποίησης: ● Στόχος: Να γνωρίσουν τα παιδιά και να εκτιμήσουν τη συμβολή των γυναικών στον αγώνα για την απελευθέρωση από τους Τούρκους το 1821. ● Προσδοκώμενα αποτελέσματα: 1 Να αντιληφθούν τα παιδιά την κοινωνική προσφορά των γυναικών στο πλαίσιο των αγώνων για ανεξαρτησία και υπεράσπιση της πατρίδας, μέσα από τη βιωματική προσέγγιση. 2 Να συνεργαστούν, να συζητήσουν, να ανταλλάξουν απόψεις δίνοντας από κοινού μια εξέλιξη και πλοκή στην ιστορία που θα παίξουν. 3 Να αναπτύξουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητα τους. ● Περιγραφή δραστηριότητας: Με αφορμή τον πίνακα ζωγραφικής του Peter Von Hess «Μπουμπουλίνα» έγινε συζήτηση που αφορούσε τη γυναικεία παρουσία στο πολεμικό καράβι και τον ηγετικό ρόλο που κατείχε. Τα παιδιά παρατήρησαν τον πίνακα και είπαν όποιες σκέψεις τους έρχονταν στο νου. Ακολούθησε αναπαράσταση του πίνακα από τα νήπια .Στη συνέχεια η Εκπαιδευτικός- Εμψυχωτής έκανε κάποιους αυτοσχεδιασμούς (π.χ φύσηξε δυνατός αέρας, άρχισε θαλασσοταραχή και οι ήρωες κινδύνευσαν να πέσουν στη θάλασσα) τους οποίους μιμήθηκαν τα παιδιά με τον δικό τους τρόπο. Έπειτα έφτιαξαν μια ιστορία (ξαφνικά πλησίασε ένα εχθρικό καράβι και ακολούθησε ναυμαχία στο Αιγαίο), πήραν ρόλους και έπαιξαν αυτό που δημιούργησαν. Ακολούθησε συζήτηση για το τι τους άρεσε και τι τα ενόχλησε στη θεατρική δραστηριότητα. ● Τεχνικές Υλοποίησης της δραστηριότητας: 1 Χρησιμοποίηση ενός πίνακα ζωγραφικής ως ερέθισμα 2 Συζήτηση και προβληματισμός σχετικά με το περιεχόμενο του πίνακα 3 Αναπαράσταση του πίνακα 4 Αυτοσχεδιασμός 5 Δραματοποίηση της ιστορίας που εμπνεύστηκαν με αφορμή τον πίνακα 6 Αξιολόγηση της δραστηριότητας από τα παιδιά ● Συμμετοχή- Αντιδράσεις παιδιών Τα περισσότερα παιδιά συμμετείχαν στη δραστηριότητα με χαρά και ενθουσιασμό. Δύο παιδιά μόνο απείχαν από τη δραματοποίηση , αλλά συμμετείχαν στον αυτοσχεδιασμό και στην κατασκευή της ιστορίας που έπαιξαν τα υπόλοιπα παιδιά. ● Οφέλη των παιδιών από την υλοποίηση της θεατρικής δραστηριοτήτων Από την υλοποίηση της θεατρικής δραστηριότητας τα παιδιά αποκόμισαν πολλά οφέλη .Απέκτησαν γνώσεις προσεγγίζοντας το θέμα βιωματικά μέσα σε ένα κλίμα επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης. Εκφράστηκαν ελεύθερα και δημιουργικά με την κίνηση και το λόγο και επικοινώνησαν λεκτικά και εξωλεκτικά με τους συμμαθητές τους. Μέσα από τα παιχνίδια σωματικής και θεατρικής έκφρασης τα παιδιά συνεργάστηκαν σε μικρές ομάδες, καλλιεργώντας παράλληλα τη φαντασία και τη δημιουργική τους έκφραση. ● Οφέλη του εκπαιδευτικού από την υλοποίηση της θεατρικής δραστηριότητας. Η εκπαιδευτικός ωφελήθηκε από την υλοποίηση της θεατρικής δραστηριότητας διότι οι γνώσεις μεταδόθηκαν στα παιδιά με παιγνιώδη τρόπο ,κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρον τους και εξασφάλισαν τη συμμετοχή τους. ● Τρόποι καταγραφής: 1. Φωτογραφίες. ● Αξιολόγηση της δραστηριότητας (Ποια η σχέση του στόχου με το τελικό προϊόν, αν υπήρξε διαμόρφωση του αρχικού σχεδιασμού, ποια ήταν τα δυνατά και ποια τα αδύνατα σημεία στον προγραμματισμό και στην υλοποίηση της δραστηριότητας, δυσκολίες που συναντήσατε): Πραγματοποιώντας με τα παιδιά την παραπάνω θεατρική δραστηριότητα και συζητώντας μαζί τους, θεωρώ ότι πετύχαμε το στόχο μας, που ήταν να γνωρίσουν τα παιδιά και να εκτιμήσουν την επαναστατική δράση των γυναικών στο πλαίσιο των αγώνων για ανεξαρτησία και υπεράσπιση της πατρίδας. Κατάλαβαν ότι ο ρόλος των γυναικών ήταν ενεργητικός και η προσφορά τους σημαντική. Αναγνώρισαν στη συμπεριφορά και στις πράξεις τους το θάρρος, την τόλμη και τη γενναιότητα, χαρακτηριστικά που αναγνωρίζονταν κυρίως στους άνδρες. Το θεατρικό παιχνίδι πρόσφερε στο παιδί την ευκαιρία να εξερευνήσει, να πειραματιστεί, να εκφραστεί αυθόρμητα, ώστε να οδηγηθεί ομαλά στον στόχο που είχαμε θέσει. Για να πραγματοποιηθεί η αναπαράσταση του πίνακα αλλά και ο αυτοσχεδιασμός τα παιδιά χωρίστηκαν σε μικρές ομάδες . Μέσα από αυτή τη διαδικασία τα παιδιά ικανοποίησαν βιολογικές ανάγκες για κίνηση και δράση, ενώ παράλληλα υπάκουσαν σε κανόνες και συνεργάστηκαν στα πλαίσια της ομάδας.

7η Περιφέρεια Προσχολικής Αγωγής Σχολικό έτος 2015-2016 Ενδοσχολική Επιμόρφωση: ««ΟΙ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ» Νηπιαγωγείο: 1ο 2/θ Νηπιαγωγείο Μεγαλόπολης/Ολοήμερο τμήμα Νηπιαγωγοί: ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ, ΡΕΠΠΑ ΟΛΥΜΠΙΑ Αριθμός συμμετεχόντων παιδιών:19 Ημερομηνία υλοποίησης: 9/05/2019-10/05/2016 • Στόχος: Τα παιδιά ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν τις θεατρικές τεχνικές ώστε να εκφράζονται δημιουργικά και να συμμετέχουν με το δικό τους τρόπο στην εξέλιξη της πλοκής μιας ιστορίας που τους διαβάζεται. • Προσδοκώμενα αποτελέσματα: 1. Να μάθουν να συνεργάζονται για την επίτευξη ενός κοινού σκοπού. 2. Να απολαμβάνουν την αφήγηση ενός παραμυθιού συμμετέχοντας σε αυτή δίνοντας την δική τους εκδοχή στην πλοκή της ιστορίας. 3. Να δουλεύουν σε ομάδες ακολουθώντας συγκεκριμένους κανόνες ώστε να γίνονται αποδεκτές όλες οι απόψεις σε ένα κλίμα ισοτιμίας και συνεργασίας. • Περιγραφή δραστηριοτήτων: Το παραμύθι του Benjamin Chaud «Ακροβατικά για Αρκούδες» από τις εκδόσεις Κόκκινο αποτέλεσε την αφορμή να εμπλακούν τα παιδιά με τις θεατρικές τεχνικές. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο βιβλίο όπου σε κάθε σελίδα υπάρχει μία τρύπα από την οποία φαίνεται ένα μικρό τμήμα της επόμενης. Λίγα λόγια για το βιβλίο: «Ο Μικρός αρκούδος ξυπνάει ένα όμορφο ανοιξιάτικο πρωινό. Ξέρει καλά πως δεν πρέπει να απομακρυνθεί πολύ από τη φωλιά του. Τι να ‘ναι, όμως, εκείνο το πράγμα που λαμπυρίζει πίσω από τα δέντρα; Και πού να ‘χει χαθεί ο Μπαμπάς αρκούδος; Ακολουθώντας το φως του ήλιου, θα πάρει ένα μονοπάτι που δεν είχε ξαναπάρει μέχρι τότε, αναζητώντας τον Μπαμπά του, του οποίου τον ποπό σαν να ξεχώρισε από μακριά στην είσοδο ενός τσίρκου! Όλοι στην πίστα για μια καινούργια περιπέτεια του Μικρού αρκούδου!... Ένας ωκεανός σχεδίων, μια ατέλειωτη παρέλαση ζώων, ακροβατών και αστεριών σας περιμένουν στο γύρισμα κάθε σελίδας. Και τα ανοίγματα σε καθεμία από αυτές θα σας οδηγήσουν έξω από τον λαβύρινθο… στο πιο απολαυστικό φινάλε!» (από την ιστοσελίδα των εκδόσεων Κόκκινο). Πριν την αφήγηση της ιστορίας τα παιδιά συμμετείχαν σε έναν αυτοσχεδιασμό κατά τον οποίο μεταμορφώθηκαν σε αρκούδες που ξυπνούν από τη χειμερία νάρκη και ξεκινούν για την αναζήτηση τροφής. Στο δρόμο συναντούν διάφορα εμπόδια (αγκάθια, λάσπες ,λίμνες κλπ) που τις αναγκάζουν να συνεργαστούν ώστε να τα ξεπεράσουν στο τέλος καταφέρνουν να εντοπίσουν μια φωλιά μελισσών και να γευτούν το γλυκό μέλι τους. Οι μέλισσες όμως επιτίθενται στις αρκούδες που πρέπει να βρουν μια θέση στον κύκλο με τις καρέκλες για να σωθούν. Τα παιδιά αφού βρήκαν τη θέση τους στον κύκλο και ανά τετράδες όπως κάθονταν στη σειρά σχημάτισαν ομάδες. Η εκπαιδευτικός τους ενημέρωσε ότι θα τους διαβάσει μια ιστορία για αρκούδες, μόνο που αυτή τη φορά θα πρέπει τα ίδια να μαντεύουν τη συνέχεια και να την παίζουν μεταμφιεσμένα με τα ρούχα που θα επέλεγαν. Το βιβλίο που επιλέχθηκε θα τους βοηθούσε με τις εικόνες οι οποίες είχαν μια μικρή τρύπα μέσα από την οποία θα εμφανιζόταν μια λεπτομέρεια της συνέχειας. Έγινε προσπάθεια να γίνει κατανοητό στα παιδιά ότι σημασία είχε να αποδώσουν τα ίδια πώς νόμιζαν ότι συνεχιζόταν η ιστορία και όχι αν έβρισκαν το σωστό τρόπο που υποδείκνυε το παραμύθι. Απαραίτητη προυπόθεση για να παίξουμε την ιστορία ήταν κάθε ομάδα να συζητήσει μυστικά από την υπόλοιπη τάξη και να παρουσιάσει με τον δικό της τρόπο αυτό που φανταζόταν ότι αποτελούσε τη συνέχεια. Κάθε φορά που σταματούσε η αφήγηση η υπεύθυνη ομάδα αφού παρατηρούσε για λίγο τη μικρή τρύπα του βιβλίου αποσυρόταν στο χώρο της αίθουσας που είχε οριοθετηθεί ως σκηνικός χώρος, συζητούσε για το τι θα παρουσιάσει, επέλεγε στη συνέχεια τα ρούχα και τα αξεσουάρ που θα χρησιμοποιούσε και έδειχνε άλλοτε με παντομίμα , άλλοτε με σωματική έκφραση και άλλοτε αυτοσχεδιάζοντας με λόγο αυτό που είχε αποφασίσει. Η δραστηριότητα συνεχίστηκε ώστε όλες οι ομάδες να λάβουν μέρος. Την πρώτη μέρα δουλέψαμε το μισό περίπου παραμύθι ενώ συνεχίσαμε και την επόμενη με τον ίδιο: ξεκινήσαμε με ένα παιχνίδι όπου κάθε παιδί «χαιρετούσε» κρατώντας ένα καπέλο και τα υπόλοιπα μιμούνταν τον τρόπο χαιρετισμού του. Η αφήγηση συνεχίστηκε με τον ίδιο τρόπο εργασίας των ομάδων ώσπου ολοκληρώθηκε. • Τεχνικές Υλοποίησης της δραστηριοτήτων: 1.Αυτοσχεδιασμός 2.Παντομίνα 3. Σωματική έκφραση • Συμμετοχή- Αντιδράσεις παιδιών Τα παιδιά συμμετείχαν ευχάριστα στις δραστηριότητες. Το γεγονός ότι αφέθηκαν ελεύθερα να αποφασίσουν εκείνα για το τι θα παρουσιάσουν και η συνεχής ενθάρρυνση από την εκπαιδευτικό ότι σημασία έχει να δείξουν εκείνα τι νομίζουν ότι θα συμβεί στην εξέλιξη της ιστορίας αποτέλεσε ισχυρό κίνητρο για την ενεργοποίησή τους. Ακόμα και τα διστακτικά στην αρχή παιδιά βρήκαν τελικά τρόπο να ενταχθούν στο δρώμενο της ομάδας τους επιλέγοντας ένα ρόλο που τους άρεσε και ήταν σχετικός με αυτό που παρουσιαζόταν. Κατανοώντας τους αρχικούς κανόνες που τέθηκαν ότι όλοι πρέπει να συμμετέχουν και ότι αυτό που θα παρουσιαστεί θα είναι αποτέλεσμα της ομάδας και όχι του καθενός μόνο από τα μέλη τα παιδιά συντονίστηκαν και δεν άφησαν κανέναν στο περιθώριο. • Οφέλη των παιδιών από την υλοποίηση των θεατρικών δραστηριοτήτων Τα παιδιά χρησιμοποίησαν τη φαντασία τους και το σώμα τους για να εκφράσουν τις διαφορετικές όψεις που θεώρησαν ότι μπορεί να πάρει μια ιστορία. Συνεργάστηκαν από κοινού για την επίτευξη ενός σκοπού στα πλαίσια μιας ευχάριστης δραστηριότητας. Το παιχνίδι στη γωνιά της δραματοποίησης ήταν μια ευχάριστη ενασχόληση των παιδιών καθ΄ολη τη διάρκεια του διδακτικού έτους. Όταν αυτό μπορεί να επεκταθεί και στις υπόλοιπες δραστηριότητες του προγράμματος τους δημιουργεί περισσότερη ευχαρίστηση και αποτελεί κίνητρο για τη συμμετοχή τους. Όφελος για τα παιδιά αποτέλεσε και η συνεργασία μεταξύ τους ώστε να πάρουν μια απόφαση και να την υλοποιήσουν και όλα αυτά με παιγνιώδη τρόπο. • Οφέλη των εκπαιδευτικών από την υλοποίηση των θεατρικών δραστηριοτήτων Οι εκπαιδευτικοί εφαρμόζοντας τις θεατρικές δραστηριότητες έχουν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν με τα παιδιά , με τις σκέψεις τους , τις ιδέες τους. Κάνουν τις δραστηριότητες πιο ζωντανές και πιο προσιτές στα παιδιά. Ο/Η εκπαιδευτικός αποφεύγει τη διάλεξη σαν τρόπο μετάδοσης της γνώσης και επιλέγει να κάνει τα παιδιά συνοδοιπόρους στην κατάκτηση της γνώσης. Οι ευκαιρίες που του/της παρέχουν οι θεατρικές τεχνικές για να κάνει το μάθημα πιο ζωντανό , πιο συνεργατικό και πιο ενδιαφέρον για τα παιδιά είναι το ζητούμενο στο σημερινό σχολείο πόσο μάλλον στην προσχολική εκπαίδευση που το παιχνίδι αποτελεί το κίνητρο για να μάθουν τα παιδιά. • Τρόποι καταγραφής: 1. Παρατήρηση της αλληλεπίδρασης των παιδιών σε όλες τις φάσεις της θεατρικής δραστηριότητας • Αξιολόγηση της δραστηριότητας (Ποια η σχέση του στόχου με το τελικό προϊόν, αν υπήρξε διαμόρφωση του αρχικού σχεδιασμού, ποια ήταν τα δυνατά και ποια τα αδύνατα σημεία στον προγραμματισμό και στην υλοποίηση της δραστηριότητας, δυσκολίες που συναντήσατε): Στο στάδιο της οργάνωσης της δραστηριότητας και πριν αυτή παρουσιαστεί στα παιδιά υπήρξε ο προβληματισμός αν τα παιδιά καταφέρουν να συνεργαστούν στις ομάδες τους ώστε να αποφασίζουν κάθε φορά για το τι θα παρουσιάσουν. Υπήρξε επίσης ο προβληματισμός αν αποθαρρύνονταν όταν ενώ θα είχαν παρουσιάσει κάτι αυτό ήταν τελείως διαφορετικό από αυτό που θα είχε ως συνέχεια το παραμύθι που διαβαζόταν. Κατά τη διεξαγωγή της δραστηριότητας ειπώθηκε αρκετές φορές στα παιδιά ότι θα παρουσίαζαν κάτι που εκείνα θεωρούσαν/νόμιζαν ότι θα συνέβαινε στην συνέχεια της ιστορίας. Τελικά δεν προέκυψε κάποιο πρόβλημα και οι ομάδες αφοσιώθηκαν σε αυτό που ήθελαν να παρουσιάσουν και που έβρισκε και την αποδοχή και το ενδιαφέρον του «κοινού». Στο τέλος της θεατρικής δραστηριότητας σε σχετική συζήτηση που κάναμε με τα παιδιά για το αν τους άρεσε έτσι όπως παίξαμε το παραμύθι όλα φάνηκαν ενθουσιασμένα και στην ερώτηση αν έμαθαν κάτι που δεν ήξεραν ένα παιδί απάντησε : « Δεν ήξερα ότι τα παραμύθια είχαν τρύπες!». Πάντα τα παραμύθια θα έχουν «τρύπες» και πάντα θα περιμένουν τα παιδιά να βρίσκουν τα δικά τους δημιουργικά «περάσματα» όπως αυτά που προσφέρουν οι θεατρικές δραστηριότητες… ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Νικολούδη, Τ.(2016). Οι θεατρικές δραστηριότητες και η εφαρμογή τους στην τάξη. Υλικό Ενδοσχολικών Επιμορφώσεων. Chaud, Benjamin (2015). Ακροβατικά για Αρκούδες. Καλαμάτα: Κόκκινο ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ: http://ekdoseis-kokkino.gr/vivlia/akrovatika-gia-arkoudes/